Phan Văn Cử

 Ông Phan Văn Cử sinh năm 1881 tại làng Mỹ Trà, tổng Phong Thạnh, huyện Kiến Đăng, phủ Kiến Tường, tỉnh Định Tường (nay thuộc thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp), trong một gia đình nông dân khá giả. Thuở nhỏ theo học chữ Nho trước khi học chữ Quốc ngữ.

Ông là người nhiệt tâm yêu nước, có hoài bão. Năm 1905, phong trào Đông Du nổ ra và lan rộng đến Nam Kỳ, ông tích cực tham gia cùng với người bạn là Phạm Nhơn Thuần. Một mặt ông vận động thanh niên xuất dương cầu học, mặt khác ông hô hào những nhà hằng sản ( ) góp tiền ủng hộ phong trào.

Các nhà yêu nước Cao Lãnh cùng bỏ tiền ra lập Nam Đồng Hương lữ quán. Lập khách sạn, một hoạt động khá phổ biến của chủ trương Minh Tân lúc bấy giờ ở Nam Kỳ. Lữ quán vừa hoạt động kinh doanh tạo ra tiền giúp phong trào, vừa là nơi tập trung hội họp của các nhà ái quốc: Huỳnh Thúc Kháng, Phan Châu Trinh, Dương Bá Trạc, Nguyễn Bá Trác, Nguyễn Sinh Sắc…

Ông Phan Văn Cử, người có năng lực kinh doanh, nên ông được giao làm quản lý lữ quán. Ông chẳng những hoàn thành nhiệm vụ mình, mà còn hết lòng giúp đỡ thanh niên, học sinh có chí học tập. Ngoài ra, ông còn hưởng ứng phong trào bằng cách bỏ tiền ra mua đất trồng cao su ở Hóc Môn theo hướng kinh doanh công nghiệp. Nhưng chẳng may ông mất sớm, lúc mới 37 tuổi.

 Phần mộ của ông toạ lạc tại trung tâm thành phố Cao Lãnh. Ngày 04/4/2011, phần mộ của ông được di dời nguyên trạng về bên cạnh khu mộ gia đình ông Lê Văn Đáng, trong Khu di tích Mộ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc.